Naszła mnie ostatnio czysto teoretyczna myśl. Wyobraź sobie, że uciekasz przed złymi ludźmi chcącymi Cię dorwać i wykonać na Tobie zabroniony czyn karalny Y (przypuśćmy tortury nieinwazyjne prowadzące do wyjawienia tajemnicy T).

Żeby było ciekawiej, ludzie, którzy Cię gonią, dysponują Selektywnym Neutralizatorem Hipokampu (bardzo sprytne urządzenie potrafiące ze 100% dokładnością wymazać wybrane wspomnienia z mózgu ofiary - jego działanie można porównać do wgrania całościowego backupu mózgu z przed dokonania czynu Y).

Złoczyńcy Cię dopadają i zaczynają Cię torturować. Oko kamery umieszczonej w pomieszczeniu tortur wszystko nagrywa. Sprawcy nie zdobywają jednak od Ciebie tajemnicy T. Nie udaje im się Ciebie złamać. Postanawiają skorzystać z Selektywnego Neutralizatora Hipokampu. Odczekują kilka minut na zrzut Twojej pamięci podręcznej i usypiają Cię na kilka godzin aby wspomnienia zapisały się w hipokampie, po czym wymazują wszystkie wspomnienia związane z torturami (czynem karalnym Y). Po wszystkim budzisz się w Twoim łóżku nie pamiętając zajścia.

Czy w związku z tym, niepamięć czynu Y przez ofiarę kasuje winę sprawców? Czy sprawcy powinni zostać ukarani za czyn Y mimo, że ofiara jest w stanie dokładnie takim jak przed czynem Y. Czy to, że zupełnie nie pamiętasz wyrządzonych Ci krzywd powoduje, że sprawcy są niewinni? Wszak ślad po szkodzie, która zaszła został całkowicie zlikwidowany.

Moim zdaniem - absolutnie nie... Sprawcy są oczywiście winni. Dlaczego? Karalna nie jest sama szkoda, ale złamanie Prawa. Idąc tym tokiem rozumowania, kradnąc komuś samochód, a potem go zwracając nadal jesteś odpowiedzialny za kradzież. Sędzia zapewne wydałby bardzo łagodny wyrok w sprawie takiej kradzieży. Sednem przyczyny wydania wyroku łagodnego jest fakt, że sprawca zadośćuczynił szkodę spowodowaną czynem karalnym (zlikwidował skutki tego czynu).  Czy zatem, w przypadku naszych nieinwazyjnych tortur i późniejszego użycia przez sprawców Selektywnego Neutralizatora Hipokampu, sędzia powinien wydać niższy wyrok niż w przypadku gdyby sprawcy nie użyli tego urządzenia do usunięcia wszystkich wspomnień swojego występku? I do tego właśnie zmierzałem.

Można również zapytać w stylu nieco bardziej fantastycznym, a zarazem prostszym - czy należy skazywać kogoś na więzienie, jeśli zabił setki osób, a następnie cofnął się w czasie do momentu przed popełnieniem przestępstwa odwracając w ten sposób wszystko i za drugim razem nie popełniając zbrodni?